Financiën

Aanpakken knelpunten organisatie, structureel nadeel € 250.000
Vorig jaar hebben we op een aantal plekken in de organisatie de werkdruk naar beneden bij kunnen stellen door extra formatie toe te voegen. Uit medewerkers onderzoeken van “Zorg van de Zaak” is gebleken dat de werkdruk op sommige eenheden nog steeds onacceptabel hoog is. Dit kan leiden tot langdurige uitval van medewerkers en dat vinden we onacceptabel. Daarom treffen we diverse maatregelen om de werkdruk op een aantal eenheden terug te brengen naar een acceptabel niveau. Hiervoor hebben we een pakket aan maatregelen ontwikkeld. Op een aantal plaatsen in de organisatie ontkomen we er echter niet aan om de formatie beperkt uit te breiden.

Aanvullende stelpost inflatie, nadeel € 600.000 (2023) en € 1.000.000 (2024)
Als gevolg van een combinatie van factoren o.a. door de oorlog in Oekraïne en andere mondiale ontwikkelingen, een  beperking in de aanvoer van grondstoffen en langere levertijden zien we sterk hogere prijzen. Hoe in de nabije toekomst de prijzen zich verder gaan ontwikkelen is momenteel niet aan te geven. Om toch te kunnen anticiperen op te verwachten kostenstijgingen stellen we voor een extra stelpost op te nemen van respectievelijk €  € 600.000 en € 1 miljoen  in 2023 en 2024 om de eerste klappen mee op te kunnen vangen in geval van uitzonderlijke kostenstijgingen. Voor het eerste jaar stellen we een lager bedrag voor, omdat we verwachten dat niet alle kostenstijgingen vanaf 1 januari 2023 zullen gelden.
Op dit moment is nog onduidelijk of en welke maatregelen op rijksniveau worden genomen om deze kostenstijgingen te kunnen opvangen en of we via van de algemene uitkering worden gecompenseerd. Daarom adviseren we een incidentele stelpost voor de jaren 2023 en 2024 op te nemen.
Daarnaast is het risico op de hoge inflatie meegenomen in de berekening van de hoogte van weerstandsvermogen (in de paragraaf weerstandsvermogen).

Toelichting op de financiële bijstellingen op de personeelslasten
Hieronder worden de bijstellingen m.b.t. de personeelslasten toegelicht die op alle programma's betrekking hebben. Er is gekozen om dit niet per programma, maar op totaalniveau in dit beleidsveld toe te lichten voor een goed en volledig inzicht. Het betreffen de volgende drie bijstellingen:

Salarisbegroting, nadeel structureel € 106.500
Op dit moment werken we aan de doorontwikkeling van de organisatie en het managementteam. Na de aanstelling van de nieuwe gemeentesecretaris hebben we er voor gekozen om de ontstane vacature van directeur (vooralsnog) niet in te vullen. We leggen een deel van de taken en verantwoordelijkheden neer bij de eenheidsmanagers. Een belangrijke verantwoordelijkheid is om managers verantwoordelijk te maken voor hun eigen formatie en salarisbegroting. Hierdoor kunnen managers zelfstandig binnen de gestelde kaders keuzes maken en neemt de flexibiliteit toe. Om dit mogelijk te maken hebben wij gekozen voor een andere opzet van de personeelsbegroting door het personeel te begroten op het maximum van de functieschaal in plaats van de tot nu toe gehanteerde werkelijke salarisbetalingen.  Hierdoor ontstaat flexibiliteit in de salarisbegroting en creeert een eigen flexibele schil binnen de eigen eenheid. Om de extra lasten die dit met zich meebrengt te dekken komt de centrale flexibele schil te vervallen. Door een andere manier van begroten ontstaat een klein financieel nadeel op de salarisbegroting.
De vacante functie van directeur wordt tijdelijk ingevuld door een organisatie adviseur die de organisatieontwikkeling begeleid.

Stelpost ziekteverzuim, nadeel structureel € 246.000
Enkele jaren geleden is bij de bezuinigingen de stelpost ziekteverzuim behoorlijk naar beneden bijgesteld. De afgelopen twee jaar is gebleken dat het onmogelijk om binnen dit budget noodzakelijk vervanging in te kunnen huren. Het ziekteverzuim is de afgelopen twee jaar in lijn met het landelijke beeld mede als gevolg van de corona behoorlijk toegenomen. Het is noodzakelijk om dit op een realistisch bedrag te gaan begroten waarbij wij uitgaan van een ziekteverzuim percentage van max 5 % inclusief langdurige zieken. Het niet kunnen vervangen van (langdurig) zieke medewerkers leidt tot vertraging en extra werkdruk.

Stelpost inhuur derden, nadeel structureel € 175.500
Door de schaarste op de arbeidsmarkt zijn de tarieven voor inhuur fors gestegen. Om mee te kunnen met de markt en continuïteit te kunnen bieden hebben wij de post inhuur naar boven bij moeten stellen.

Beleidsveld 1.2 Algemene uitkering

Meicirculaire gemeentefonds, voordeel € 4.265.000 (2023) naar € 4.446.000 (2026)
Bij de behandeling van de PPN 2023-2026 bent u geïnformeerd over de uitkomsten van de meicirculaire 2022 voor de jaren 2022 t/m 2026.
De voordelen zijn respectievelijk € 4,265 mln (2023), € 6,44 mln (2024), € 8,231 mln  (2025) en € 4,446 mln (2026). Voor de inhoudelijke toelichting verwijzen wij naar de notitie behorende bij de meicirculaire.

Gemeentefonds stelpost extra middelen jeugdzorg, nadeel € 93.000 (2024) en € 465.000 (2025). Voordeel € 346.000 (2026)   
In de begroting 2022-2025 is voor de jaren 2023 tot en met 2025 een stelpost ‘compensatie rijk uitgaven jeugdhulp’ opgenomen. Deze compensatie is onderdeel van het advies dat de ‘arbitrage commissie’ heeft gegeven om gemeenten tot en met 2028 extra middelen te verstrekken voor uitvoering en verbetering van het de jeugdhulp. De gemeenten mochten 75% van de bedragen uit het advies opnemen. In augustus jl. zijn door Rijk, IPO en VNG (aanvullende) afspraken gemaakt over de wijze waarop gemeenten deze middelen in de begroting 2023-2026 kunnen verwerken. Uitkomst daarvan is dat we 100% van de toezegging mogen opnemen. Naast een compensatie stelpost mogen we rekening houden met een besparing van de uitgaven jeugd als gevolg van maatregelen die het rijk gaat uitwerken. In lijn van de begroting 2022-2025 nemen we het effect voor 75% op. Dit geeft voor de jaren 2024 en 2025 een verschuiving van respectievelijk € 93.000 en € 465.000 van beleidsveld algemene uitkering naar beleidsveld jeugdzorg. Voor 2026 zorgt dit binnen het beleidsveld algemene uitkering voor een stelpost compensatie jeugdhulp van € 346.000 en binnen beleidsveld jeugdzorg voor een verlaging van de uitgaven van € 471.000. Om te komen tot een besparing van de uitgaven is een rijksverantwoordelijkheid.

Algemene Uitkering, nadeel € 196.000 (2025 en 2026)
In de begroting hielden we rekening met afschaffing van de opschalingskorting in de jaren 2025 en 2026. Met de uitspraken over vaststellen van het accres is besloten om, uitgaande van het voorzichtigheids-principe, dit mogelijke voordeel te laten vervallen.

Beleidsveld 1.3 Belastingen en heffingen

Belastingopbrengsten, voordeel € 25.000 (2023), € 17.000 (2024), € 17.000 (2025) en € 99.000 (2026)
Voor de totale opbrengsten de OZB woningen, OZB-niet woningen is er sprake van stijgende inkomsten door areaaluitbreidingen en toepassing van het afgesproken inflatiepercentage. Bij de toeristenbelasting zien we een iets lagere raming door een lagere inschatting van het totaal aantal overnachtingen.
Per saldo is er bij deze belastingen sprake van een voordeel van € 25.000 (2023), € 17.000 (2024), € 17.000 (2025) en € 99.000 (2026).

Beleidsveld 1.4 Bestuur

Geen mutaties

Beleidsveld 1.5 Burgerzaken

Geen mutaties

Beleidsveld 1.6 Overhead

Projectbudget Optimalisatie Planning & Control cyclus, incidenteel nadeel € 150.000 (2023)
Betreft het budget voor het nog in te richten project optimalisatie P&C cyclus, waarin tevens Zero based begroten meegenomen wordt.

Budget doelmatigheids- en rechtmatigheidsonderzoeken, nadeel € 10.000 (2025)
Betreft het doelmatigheidsonderzoek in 2025.

Opfrissen huisstijl, nadeel € 35.000 in 2023 en € 35.000 in 2024)
De officiële huisstijl is de afgelopen 20 jaar niet veranderd, sluit niet meer aan op de moderne communicatie uitingen, maar heeft op sommige fronten wel een doorontwikkeling gemaakt. Dit zorgt voor een versnipperde uitstraling. Doel is om eenheid en herkenning aan te brengen. Ook moet de huisstijl online en offline flexibel inzetbaar zijn en aansluiten bij de landelijke toegankelijkheidseisen.

Inwoner centraal, een toegankelijke gemeente met begrijpelijke communicatie
incidenteel nadeel 2023 € 50.000 en € 44.000 voor 2024
structureel nadeel € 13.000 vanaf 2025
In het coalitiedocument wordt het belang van de inwoner centraal benoemd. Communicatie naar inwoners moeten we verbeteren. De gemeente wil toegankelijk en begrijpelijk communiceren. Hiervoor is het van belang om medewerkers te trainen en te coachen in het begrijpelijk schrijven en het aanpassen van de externe communicatie, waaronder formats voor brieven en formulieren. Het traject wordt door een specialistisch bedrijf begeleid welke voorziet in praktische tools. Hiervoor hebben we extra middelen (december circulaire) toegekend gekregen door Rijk, die voor dit project ingezet kunnen worden.

Vervanging website, nadeel € 25.000 (2025)  
Als bestuur bieden wij vele vormen van dienstverlening aan inwoners, ondernemers en instellingen. Een van deze vormen is onze website http://www.dalfsen.nl.
In 2022 heeft er een upgrade van de techniek van het content management systeem (CMS) naar open source software plaatsgevonden. Hiermee voldoet de gemeente Dalfsen aan de laatste beveiligings- en toegankelijkheidseisen. Hiermee voldoen wij aan de Wet digitale overheid (Wdo). Tevens zijn wij voorbereid op nieuwe ontwikkelingen zoals bijvoorbeeld Wet open overheid (WOO), PIP-loket, Wet elektronische publicaties (Wep) en aansluiting op MijnOverheid.
Om de website op deze vlakken op niveau te houden, verbeteren en eventueel aan te passen naar de dan geldende wetgeving en ontwikkelingen op het gebied van dienstverlening richting onze inwoners, bedrijven en instellingen is een bedrag benodigd van € 25.000 in 2025.

Inwonerbetrokkenheid - participatie expertise/bruggenbouwer, structureel nadeel € 85.000
Uit het coalitiedocument blijkt een grote urgentie om stevig in te zetten op inwonerbetrokkenheid. Het inwonerbetrokkenheidsbeleid 'Met Elkaar' biedt handvatten voor hoe we hier met elkaar mee aan de slag willen. Afgelopen jaar is de implementatie van het inwonerbetrokkenheidsbeleid nog niet goed tot stand is gekomen. Zowel richting medewerkers als het actief ermee aan de slag gaan. Bij de vaststelling is geen formatie aangevraagd, terwijl het wel grote impact op de manier van werken heeft.
Ondersteuning, training en coaching door een participatie expert helpt medewerkers om het beleid goed uit te kunnen voeren. Zo kan de uitvoering geleerd worden in de praktijk en worden projecten goed ingericht voor participatie. Met het aanstellen van een participatie-expert wordt inwonerbetrokkenheid ingebed in de organisatie.

Burgerpeiling WSJG (Waarstaatjegemeente.nl), incidenteel nadeel € 10.000 in 2023
Een keer per vier jaar laat de gemeente een burgerpeiling uitvoeren. Deze burgerpeiling geeft inzicht in hoe inwoners de inspanningen van de gemeente waarderen op de thema’s woon- en leefomgeving, relatie inwoner-gemeente, gemeentelijke dienstverlening, zorg en welzijn en beleving van het buitengebied. In 2023 wordt er, in navolging van 2019, opnieuw een burgerpeiling uitgevoerd.

Digitale Dienstverlening, onderzoek Digitaliseringsagenda incidenteel nadeel € 15.000 in 2023 en 2024
We gaan de komende jaren enkele projecten opstarten vanuit de Digitaliseringsagenda. Hiervoor zijn incidentele middelen benodigd voor advies en onderzoek. Voor enkele projecten heeft u al geld beschikbaar gesteld. Voor andere projecten komen we waar nodig met verzoeken.

Functioneel beheer integratieplatform Makelaarsuite, structureel nadeel € 27.000
Om datagedreven werken verder vorm te geven, wordt het standaard functioneel beheer van het integratieplatform “Makelaarsuite” vanaf 2023 door een externe partij gedaan, zodat we intern voldoende ontwikkelcapaciteit hebben en onze kwetsbaarheid wordt verminderd. Het integratieplaform is de basis voor het inrichten van diverse gegevensstromen binnen de gemeente. Deze applicatie zorgt ervoor dat beschikbare gegevens eenmalig worden ingevoerd en meermalig gebruikt kunnen worden en gebruikt gegevens uit landelijke voorzieningen.

Toerekening overhead aan grondexploitatie, nadeel € 75.000
De toerekening van overhead gebeurde tot en met 2020 via een afzonderlijke boeking aan de grondexploitatie. Met ingang van 2021 is de toerekeningssystematiek gelijk getrokken aan de systematiek in het kader van kostendekkendheid leges en zit er een opslag voor overhead in het berekende uurtarief. De toerekening van de overhead aan de grondexploitatie loopt daardoor niet meer via programma 1, maar komt rechtstreeks vanuit de grondexploitatie tot uitdrukking in programma 4 (grondexploitatie bedrijven) en programma 9 (grondexploitatie wonen).

Faciliteren aantrekkelijk werkgeverschap, nadeel € 16.000 structureel
In het kader van goed werkgeverschap is extra aandacht gewenst voor het binden en boeien van medewerkers. Om de binding te versterken kunnen personeelsbijeenkomsten een gewenste aanvulling zijn. Het eindejaarscabaret en een nieuwjaarsontbijt versterkt de binding. De totale kosten van cabaret en nieuwjaarsontbijt bedragen € 9.000
Door het hybride werken ontmoeten de collega’s elkaar minder op de werkvloer. Een jaarlijks teamuitje kan een bijdrage zijn aan de verbinding binnen het team. Teamleden leren elkaar beter kennen buiten het werk, wat een positieve invloed op de sfeer en werkplezier heeft. Dit betekent ophoging met € 7.000.
Deze budgetten zijn in 2020/2021 bezuinigd. Omdat het gewenst is voldoende budget beschikbaar te hebben voor dit doel wordt voorgesteld de oorspronkelijke budgetten weer structureel op te nemen.

Arbovoorzieningen, nadeel € 30.000 structureel  
We hebben te maken met een stijgende verzuimpercentage en ervaren medewerkers werkdruk. De organisatie neemt dit serieus en geeft hier hoge prioriteit aan. Gezocht wordt naar middelen om het verzuim te verlagen en werkdruk weg te nemen. Daarnaast zijn er enkele wettelijk taken vanuit de Arbowet die in de komende periodes uitgevoerd moeten worden. Te denken aan RI&E, voorlichting lyme en toolboxmeeting. Hiervoor is een extra budget noodzakelijk.

Werving en selectie, nadeel € 30.000 structureel
Door krapte op de arbeidsmarkt en het vinden van gekwalificeerd personeel, zijn extra campagnes of wervingsmiddelen nodig om personeel aan te trekken. Vooralsnog zijn er geen aanwijzingen dat de arbeidsmarkt binnen afzienbare tijd zich anders ontwikkelt.

Regionale samenwerking, lidmaatschap P10 structureel nadeel € 28.000
De kosten voor lidmaatschap van het netwerk P10 bedragen € 8.000 per jaar, met ingang van 2023. Daarnaast is ambtelijke inzet benodigd, welke flexibel kan worden ingezet, aanvullende op reguliere taken. Hiervoor is een budget benodigd van € 20.000.

Uitbreiding formatie MO teamleider (1 fte), incidenteel nadeel € 98.000 (2023)
De afdeling MO is qua omvang personeel de laatste jaren gegroeid, daarnaast zijn uitvoeringsvraagstukken en de mate van complexiteit ook toegenomen. De afdeling heeft zowel inhoudelijke als personele aansturing nodig om goed te kunnen functioneren. Verdere jaren is afhankelijk van organisatieontwikkeling.

Beleidsveld 1.7 Overige gebouwen en gronden

Geen mutaties

Beleidsveld 1.8 Mutaties in reserves

Mutaties zie bijlage Reserves en voorzieningen.